• zps
• 19 listopad 2015
• Programy i projekty
• 3554 czytań

Innowacja - Schodkami do zdrowia TUTAJ:

Zespó? Przedszkolno – Szkolny

w Kluczewsku

Innowacja pedagogiczna:

(innowacja metodyczna)

„Schodkami do zdrowia”

Autorstwo zespo?owe: Ewelina Dumin, Aleksandra Skórnicka, Ma?gorzata Walasek

 I. Zakres innowacji:

Dzia?aniami innowacyjnymi obj?ta zostanie grupa 28 uczniów tworz?ca dwie klasy II. (klasa II b, II c) w okresie od listopada 2015r do czerwca 2016r.

II. Za?o?enia innowacji:

Prawid?owe od?ywianie ma znacz?cy wp?yw na zdrowie, wzrost harmonijny rozwój i dobre samopoczucie ucznia. Odpowiednia dieta zapewnia dziecku sprawno?? fizyczn?, jego aktywno??, zdolno?? do nauki oraz chroni przed rozwojem chorób powstaj?cych na tle wadliwego ?ywienia. Nale?y o ni? zadba? w szczególno?ci, gdy dziecko intensywnie si? rozwija i potrzebuje energii, by sprosta? codziennym szkolnym obowi?zkom. Prawid?owa dieta ucznia jest punktem wyj?cia do jego sukcesu, gdy? spora cz??? przyjmowanych przez niego kalorii przeznaczana jest na zaspokojenie potrzeb energetycznych mózgu.

Ka?dy rodzic chce dla swojego dziecka jak najlepiej, jednak cz?sto z czystej niewiedzy czy braku czasu pope?nia szereg istotnych b??dów. Najcz?stsze problemy w zakresie ?ywienia to:

- nieregularne spo?ywanie posi?ków,

- niejedzenie ?niadania przed wyj?ciem do szko?y oraz brak drugiego posi?ku w szkole,

- podjadanie mi?dzy posi?kami, czyli „zapychanie si?” bezwarto?ciowymi i kalorycznymi produktami.

Nadmierne spo?ywanie chipsów, frytek, cukierków oraz s?odkich i gazowanych napojów prowadzi do nadwagi, coraz cz??ciej obserwowanej w?ród uczniów.
W czasach, gdy liczba oty?ych nastolatków ro?nie w alarmuj?cym tempie, ju? od najm?odszych lat nale?y edukowa? dzieci w zakresie zdrowego ?ywienia. Kluczowym momentem jest rozpocz?cie nauki w szkole.

Badania wykazuj?, ?e dzieci, które jedz? regularnie i maj? prawid?owo zbilansowane posi?ki, lepiej si? rozwijaj?, ucz? oraz maj? lepsz? pami??. Tym bardziej zasadne jest wczesne rozpocz?cie edukacji prozdrowotnej, aby dzieci nie czerpa?y wiedzy o jedzeniu od rówie?ników, czy z reklam, nagminnie zach?caj?cych do kupowania fast – foodów i s?odkich albo s?onych przek?sek.

Im wcze?niej wpoimy dziecku zasady zdrowej diety, tym lepiej.

12 zasad prawid?owego ?ywienia

1.Zawsze myj r?ce przed posi?kiem.

Przestrzeganie zasad higieny spo?ywania posi?ku powinno odbywa? si? od momentu, kiedy dziecko próbuje samodzielnie je??. Przypominanie uczniom o czystych r?kach przed rozpoczynaniem jedzenia, nie jest pozbawione podstaw. Przygotowany do szko?y posi?ek mo?e zosta? zanieczyszczony przez drobnoustroje chorobotwórcze znajduj?ce si? na brudnych r?kach dziecka. Przez kontakt brudnych r?k z jedzeniem mo?na wprowadzi? do organizmu bakterie i wirusy, powoduj?ce gro?ne choroby. Dziecko powinno wiedzie?, ?e niedopuszczalne jest picie z jednej butelki przez kilka osób lub odgryzanie k?sów ze ?niadania rówie?nika.

2. Pi?? posi?ków w ci?gu dnia jest na pi?tk?.

Dziecko powinno spo?ywa? w ci?gu dnia cztery lub pi?? posi?ków, w tym trzy posi?ki podstawowe: ?niadanie, obiad i kolacj? oraz dwa mniejsze posi?ki dodatkowe: drugie ?niadanie i podwieczorek. Wa?ne jest, aby by?y one spo?ywane w miar? mo?liwo?ci o sta?ych porach. Nale?y pami?ta? o tym, by ich liczb? dopasowa? do indywidualnych potrzeb dziecka, a planuj?c czas ich podania uwzgl?dni? posi?ki podawane w szkole. Wykorzystanie energii i sk?adników od?ywczych z ca?odziennej racji pokarmowej jest najlepsze wtedy, je?li zostanie ona podzielona na kilka posi?ków, a nie dostarczona jednorazowo.

Ustalona liczba posi?ków ma m. in. na celu zapobieganie niekorzystnemu zjawisku, jakim jest pojadanie. Mówimy o nim wtedy, gdy dziecko mi?dzy posi?kami si?ga po jedzenie lub picie. Zwykle s? to s?odycze, przek?ski, s?odkie napoje. Pojadanie znosi uczucie g?odu, daje przyjemne wra?enia smakowe i powoduje wykluczenie z codziennego jad?ospisu pe?nowarto?ciowych potraw. Ich ??czna warto?? energetyczna cz?sto jest wy?sza ni? normalnego posi?ku.

3. Jedz o sta?ych porach i nie spiesz si?.

Ucze? przebywa w szkole, w zale?no?ci od etapu edukacji, 4 – 8 godzin. Zbyt d?ugie przerwy mi?dzy posi?kami powoduj? uczucie g?odu i pragnienia, które s? przyczyn? pogorszenia samopoczucia ucznia i jego dyspozycji do nauki. Dziecko g?odne ma problemy z koncentracj?, zrozumieniem materia?u, ?atwiej si? m?czy, jest ospa?e, nieruchliwe, mniej odporne na stres i mo?e skar?y? si? na ból g?owy. Ponadto nieregularne jedzenie mo?e by? przyczyn? oty?o?ci oraz powodowa? nadci?nienie
i cukrzyc?.

Mi?dzy posi?kami powinny by? zachowane równe odst?py czasowe, ok. 2 – 3 godzin. Regularno?? spo?ywania posi?ków dobrze s?u?y organizmowi dziecka i uczy systematyczno?ci poprzez organizacj? dnia ucznia. Jest czas na jedzenie, nauk?, zabaw?, a tak?e kontakt z rodzicami. Spokojna atmosfera w trakcie posi?ku, dok?adne gryzienie i ?ucie pokarmu u?atwia jego trawienie.

4. Mleko, jogurty i sery to podpora mocnych ko?ci.

Produkty ?ywno?ciowe polecane w ?ywieniu dzieci powinny charakteryzowa? si? wysok? warto?ci? od?ywcz? i jako?ci? zdrowotn?. Nale?y pami?ta? o tym, by dostarcza?y dziecku potrzebne do rozwoju bia?ko, witaminy oraz sk?adniki mineralne, np.: wap?, ?elazo, cynk i magnez. Bia?ko jest podstawowym materia?em budulcowym, szczególnie potrzebnym rosn?cemu organizmowi dziecka.

Wap? chroni i wzmacnia uk?ad kostny m?odego organizmu. W diecie dzieci g?ównym ?ród?em wapnia powinny by? mleko i przetwory mleczne, które to produkty zawieraj? tak?e jony magnezu, potasu i cynku. S? ?ród?em witamin z grupy B, A i D. W mleku, a szczególnie w serach, jest zawarty jeden z najsilniej dzia?aj?cych zwi?zków o w?a?ciwo?ciach przeciwnowotworowych obecnych w po?ywieniu. Dla dzieci, które nie lubi? mleka lub ?le je toleruj? alternatyw? mog? by? mleczne napoje fermentowane - jogurty lub kefiry.

5. Mi?so, jaja czy ryby – mo?esz wybiera?.

Bia?ko mi?sa, ryb, jaj maj? podobn? warto?? od?ywcz?. Dlatego produkty te mog? by? wykorzystywane zamiennie. W Polsce mi?so stanowi najcz??ciej podstaw? posi?ku obiadowego. Dzieci, które nie chc? je?? mi?sa mog? wybra? zamiennie potrawy z ryb lub jaj. Wa?ne, aby przygotowane posi?ki by?y urozmaicone i smaczne. Wykorzystanie mi?sa, jaj, ryb w ?ywieniu ma na celu dostarczenie pe?nowarto?ciowego bia?ka zwierz?cego, witamin z grupy B (w tym witaminy B12), witaminy D (ryby, ?ó?tko jaja), biopierwiastków (?elazo, cynk), wa?nych kwasów t?uszczowych.

6. Pami?taj o kaszach, jedz chleb nie bu?eczki.

Produkty zbo?owe s? ?ród?em w?glowodanów z?o?onych, g?ównie skrobi, bia?ka ro?linnego, b?onnika pokarmowego. Najwi?cej sk?adników mineralnych, takich jak: ?elazo, magnez, cynk, potas oraz witamin znajduje si? w zewn?trznych cz??ciach ziaren zbó?. Ich zawarto?? w kaszach, m?ce jest uzale?niona od stopnia przemia?u ziarna. Im wy?szy stopie? przemia?u, tym mniejsz? zawarto?ci? witamin i sk?adników mineralnych charakteryzuje si? produkt. Kasze oraz pieczywo razowe zawieraj? b?onnik pokarmowy oraz sk?adniki mineralne i witaminy. Bia?a m?ka, z której wypiekane s? bu?ki pozbawiona jest tych cennych sk?adników.

7. Dzie? bez ?wie?ych warzyw i owoców to dzie? stracony.

Owoce i warzywa s? dobrym ?ród?em witamin, biopierwiastków, ale równie? wody i b?onnika pokarmowego, co wspomaga prawid?ow? perystaltyk? jelit i dzia?a korzystnie na mikroflor? przewodu pokarmowego. Ostatnio promuje si? zasad? „Zjedz 5”, co oznacza wykszta?cenie nawyku zjadania pi?ciu porcji tych produktów dziennie. Tote? warzywa i owoce powinny by? cz??ci? sk?adow? ka?dego posi?ku ucznia. Przyk?adem takiej pi?tki mo?e by?: szklanka ?wie?ego soku owocowego, dwie du?e ?liwki, cz?stka papryki, surówka z marchewki lub selera, jab?ko.

8. Do szko?y wychod? po ?niadaniu i ze ?niadaniem.

W czasie zaj?? szkolnych dziecko wykonuje zarówno prac? umys?ow? jak i fizyczn? (gimnastyka). Poranny posi?ek zapewnia dostarczenie energii na drog? do szko?y i kilka pierwszych lekcji. Aby uczucie g?odu nie przeszkadza?o w dalszej nauce, niezb?dne jest zjedzenie kolejnego posi?ku – drugiego, szkolnego ?niadania. Wskazane jest, aby drugie ?niadanie by?o przynoszone z domu, a nie kupowane w sklepiku. Rodzice maj? wtedy pewno??, ?e dziecko spo?y?o posi?ek, a nie s?odycze. Na II ?niadanie nale?y wi?c dziecku przygotowa? kanapk? lub jogurt i owoce. Je?li maluch nie mo?e oby? si? bez s?odkiej przek?ski spakujmy mu do plecaka zbo?owy batonik czy wafelek z mlekiem, który ?wietnie smakuje i dostarcza cennego wapnia. Do picia w szkole najlepsze b?d? naturalne soki owocowe, warzywne, woda mineralna. W domu podajemy ciep?e herbaty owocowe, zio?owe albo zielone. S?odkie, gazowane napoje nie s? wskazane. Oprócz braku witamin charakteryzuje je du?a ilo?? kalorii.

9. Posi?ek obiadowy to zapas energii na aktywne popo?udnie.

Je?eli dziecko pozostaje w szkole d?u?ej ni? przez 5 lekcji lub ma zaj?cia pozalekcyjne, warto rozwa?y? zjedzenie posi?ku obiadowego w szkole. Je?eli ucze? wraca do domu powinien otrzyma? obiad po powrocie.

Po?ywny obiad powinien dostarczy? nawet 35 - 40 % energii w ci?gu dnia. Idealnie, gdy posi?ek sk?ada si? zupy oraz dania drugiego. Zwracajmy uwag? na sposób przygotowania – godne polecenia jest gotowanie, duszenie, pieczenie, grillowanie. Nale?y unika? zby? cz?stego jedzenia potraw sma?onych w g??bokim oleju i w panierkach. Ka?dy obiad musi zawiera? warzywa, produkt pe?noziarnisty oraz bia?kowy (mi?so, ryby, warzywa str?czkowe). Unikajmy zbytniego dosalania lub s?odzenia potraw. Dziecko po obiedzie i krótkim odpoczynku jest pogodniejsze, ch?tniej si? uczy, aktywniej uczestniczy w zabawie lub zaj?ciach pozalekcyjnych.

10. Kolacj? zjadaj wieczorem, nie tu? przed snem.

Posi?ki kolacyjne dla dzieci powinny by? lekkostrawne, smaczne, urozmaicone, spo?yte co najmniej 1 – 2 godziny przed snem. Organizm dziecka, w tym przewód pokarmowy powinien w nocy odpoczywa?, co zapewnia dziecku spokojny sen oraz lepsze ?aknienie przed ?niadaniem. B??dami cz?sto pope?nianym przez rodziców jest podawanie dzieciom s?odzonych napojów przed snem – cz?sto nawet po myciu z?bów, pó?ne lub zbyt obfite posi?ki.

11. Czyst? wod? ga? pragnienie.

Wiemy, ?e doros?y cz?owiek powinien wypija? ok. 1,5 litra wody dziennie. Jednak z zastosowaniem tej wiedzy w praktyce bywa ró?nie. Woda jest dostarczana do organizmu wraz ze spo?ywanymi posi?kami. Cz??? wody powstaje w organizmie na skutek przemian metabolicznych. O ilo?ci wody, któr? nale?y wypi? informuje pragnienie. Aby zaspokoi? pragnienie dziecko ma do wyboru wod?, soki, napoje, napary. Wraz ze s?odzonymi napojami do organizmu dziecka dostarczane s? ró?ne substancje dodatkowe: ?rodki konserwuj?ce, barwniki, sztuczne ?rodki s?odz?ce, aromaty oraz cukry proste, czyli dodatkowe kalorie. Dlatego nie powinny by? one podstawowym sposobem gaszenia pragnienia dzieci. Picie nadmiernej ilo?ci s?odkich napojów mo?e powodowa? zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego (substancje dodatkowe), nadmierne przyrosty masy cia?a (cukier), dzia?a? szkodliwie na szkliwo, obni?a? ?aknienie. Doro?li powinni dawa? dzieciom dobry przyk?ad i ca?kowicie wyeliminowa? z domowego menu s?odkie i sztucznie barwione napoje.

12. Ruch na co dzie?, s?odycze od ?wi?ta.

Zapotrzebowanie na energi? u dzieci jest zró?nicowane i zale?y od wieku, p?ci oraz aktywno?ci fizycznej. Wed?ug aktualnych norm, zak?adaj?c umiarkowan? aktywno?? fizyczn?, dzieci w wieku 7-9 lat powinny spo?ywa? 1800 kcal dziennie, dziewcz?ta w wieku 10-12 lat 2100 kcal, natomiast ch?opcy - 2400 kcal.

Kiedy w diecie dziecka pojawi si? nadmiar s?odyczy, dieta nie bilansuje si? pod wzgl?dem energii i sk?adników od?ywczych. Porcja energii dostarczona wraz ze zjedzeniem batonika to ok. 250 kcal. Aby j? wykorzysta? w ca?o?ci na wysi?ek fizyczny, dziecko powinno biega? oko?o 45 minut. Has?o, „ruch na co dzie?”, jest zach?t? do aktywno?ci fizycznej, ?wicze?, rekreacji. Do aktywno?ci ruchowej wliczy? tu mo?na drog? pieszo do i ze szko?y, spacer z psem, jazd? na rowerze czy rolkach oraz ka?d? inn?, ni? siedzenie, form? dzia?ania. W ten sposób istnieje szansa na wyrobienie nawyku aktywnego wypoczynku, z czego szczególnie cenny b?dzie czas sp?dzony na ?wie?ym powietrzu. Ograniczenie spo?ycia s?odyczy to zapobieganie oty?o?ci i jej skutkom zdrowotnym. W krajach skandynawskich dzieci spo?ywaj? s?odycze w umiarkowanych ilo?ciach raz w tygodniu,  np. w soboty. Mo?e warto i u nas wprowadzi? taki zwyczaj?

Dobre nawyki

Czas przeznaczony na przygotowanie i wspólne spo?ycie posi?ku mo?e by? elementem integruj?cym rodzin?. Wspólny posi?ek to okazja do poznania preferencji smakowych dziecka, a tak?e dostrze?enia b??dów ?ywieniowych. Posi?ek przygotowany z odpowiednich, kupionych podczas wspólnych zakupów sk?adników, b?dzie smakowa? wy?mienicie.

Zdrowe od?ywianie ma wp?yw na nasze zdrowie, samopoczucie, dobry wygl?d. ?adne w?osy, cera, paznokcie, to nie tylko kosmetyki, ale przede wszystkim w?a?ciwe od?ywianie.

Niezwykle wa?ne s? równie? prawid?owe nawyki ?ywieniowe samych rodziców. Je?li chcemy uchroni? dzieci przed chorobami, zwi?kszy? ich odporno?? i u?atwi? przyswajanie wiedzy, musimy systematyczne przekazywa? im zasady zdrowego od?ywania i by? dla nich najlepszym przyk?adem.

 III. Realizacja za?o?onych tre?ci:

         Tematy zwi?zane z innowacja b?d? realizowane w ramach godzin etatowych oraz godzin tzw. karcianych. W realizacji pomocne b?d? materia?y edukacyjne pozyskane dzi?ki udzia?owi uczniów w projektach „?niadanie daje moc”  oraz „Owoce w szkole” . Innowacja ma na celu w??czenie rodziców do aktywnego udzia?u w zaj?ciach. Przewidziano zaj?cia warsztatowe, prezentacje multimedialne, pogadank? z rodzicami na spotkaniu klasowym, spotkanie z dietetykiem oraz warsztaty kulinarne. Nauczyciele uczestnicz?cy w innowacji zobowi?zani s? do udzia?u w szkoleniu dotycz?cym zasad zdrowego od?ywiania.

IV. Cele kszta?cenia i wychowania, metody i formy pracy

Cele g?ówny :

Zdrowe od?ywianie i ruch s? niezb?dne do prawid?owego rozwoju fizycznego i psychicznego m?odego organizmu.

Zmiana nawyków ?ywieniowych uczniów i ich rodziców.

        
Cele szczegó?owe:

• Kszta?towanie w?a?ciwych nawyków ?ywieniowych .
• U?wiadomienie uczniom i rodzicom negatywnych skutków nieprawid?owego od?ywiania.
• Uwra?liwienie m?odego pokolenia na systematyczno?? stosowania zasad zdrowego od?ywiania .
• Wypracowanie w?ród uczniów ch?ci i zami?owania do aktywnego wypoczynku.
• Zach?canie uczniów do spo?ywania drugiego ?niadania w szkole.
• U?wiadomienie rodziców jak wa?ne jest wspólne spo?ywanie posi?ków oraz dawanie dobrego przyk?adu.

Proponowane metody i formy pracy:

S?owna, pogadanka, ogl?dowa, praktycznego dzia?ania:

• Za?o?enie i piel?gnacja ogrodu warzywnego ,
• Przygotowywanie kanapek, sa?atek, soków i koktajli, zdrowych s?odyczy
• Pieczenie pe?noziarnistego chleba
• Wspólne  II ?niadanie  6 listopada
• Spotkanie z dietetykiem – pogadanka dla uczniów i rodziców
• Zaj?cia kulinarne dla dzieci

V. Oczekiwane efekty

W wyniku realizacji programu innowacji pedagogicznej  ucze?:

- zna zasady zdrowego od?ywiania,

- potrafi skomponowa? zdrowy, od?ywczy posi?ek,

- potrafi wskaza? produkty sprzyjaj?ce zdrowiu,

- potrafi wskaza? produkty zagra?aj?ce zdrowiu,

- potrafi kulturalnie spo?ywa? posi?ek,

- wie jak wa?ne jest regularne spo?ywanie posi?ków,

- potrafi znale?? alternatyw? dla s?odyczy,

- dba o higien? w?asnego cia?a, myje r?ce przed posi?kiem, myje produkty przed przygotowaniem posi?ku,

- potrafi zorganizowa? sobie aktywny wypoczynek,

- wie jak wa?ne jest uprawianie sportu i przebywanie na ?wie?ym powietrzu,

- potrafi przyrz?dzi? prosty posi?ek dla siebie i rodziny, zachowuj?c zasady bezpiecze?stwa,

- wie jak wa?ne jest picie wody,

- potrafi zaopiekowa? si? ogrodem, wie co jest potrzebne do hodowli warzyw,

- zna zagro?enia p?yn?ce z niezdrowej diety

VI. Ewaluacja
 
           W trakcie realizacji innowacji pedagogicznej dokonywana b?dzie ewaluacja, maj?ca na celu sprawdzenie, czy realizacja przebiega zgodnie z za?o?eniami i uzyskiwane efekty spe?niaj? oczekiwania.

Ewaluacji podlega? b?dzie:

atrakcyjno?? i skuteczno?? programu, dobór form i metod pracy, zgodno?? realizacji programu z jego za?o?eniami.

Ewaluacja dokonywana b?dzie poprzez: obserwacj? wytworów dzia?alno?ci uczniów w ramach realizacji innowacji, quizy, kwestionariusze ankiety dla rodziców, bie??ce zbieranie informacji na temat atrakcyjno?ci programu, zaobserwowanie i opisanie zamierzonego efektu ko?cowego (zmiany w nawykach ?ywieniowych dzieci i ich rodziców) / sporz?dzenie raportu. Wszystkie dzia?ania prowadzone w ramach innowacji b?d? na bie??co zamieszczane na stronie internetowej szko?y.